【数学笔记】浅谈数列
我们可知高斯公式:
\[\sum_{i=1}^{n} k = \frac{n(n+1)}{2}
\]
考虑推导它。我们可以瞪眼法发现首项加末项等于第二项加倒数第二项,以此类推。
也可以运用数形结合,这里不再赘述。
当然也可以使用构造方法:
构造策略 把数列中的每一项化为两项之差的形式。
\[\begin{align*}
n &= \frac{n(n+1)}{2} - \frac{n(n-1)}{2} \ (1) \\
n-1 &= \frac{n(n-1)}{2} - \frac{(n-1)(n-2)}{2} \ (2)
\end{align*}
\]
我们能够发现,\((2)\) 式其实就是把 \((1)\) 式中的 \(n\) 换成 \(n-1\) 得来的。
以此类推:
\[\begin{align*}
n-2 &= \frac{(n-1)(n-2)}{2} - \frac{(n-2)(n-3)}{2} \\
n-3 &= \frac{(n-2)(n-3)}{2} - \frac{(n-3)(n-4)}{2} \\\cdots \\2&=\frac{2 \times 3}{2} - \frac{2 \times 1}{2}\\
1&=\frac{1 \times 2}{2} - 0\end{align*}
\]
将其相加,发现中间项抵消,只留 \(\frac{n(n+1)}{2}\)。
所以我们就证明了高斯公式。
【例 1】求:
\[\frac{1}{2}+\frac{1}{2^2}+\frac{1}{2^3}+ \cdots +\frac{1}{2^n}
\]
常规做法:令:
\[S=\frac{1}{2}+\frac{1}{2^2}+\frac{1}{2^3}+ \cdots +\frac{1}{2^n} \ (1)
\]
则:
\[\frac{1}{2}S=\frac{1}{2^2}+\frac{1}{2^3}+\frac{1}{2^4}+ \cdots +\frac{1}{2^{n+1}} \ (2)
\]
\((1)-(2)\),得:
\[\frac{1}{2}S=\frac{1}{2}-\frac{1}{2^{n+1}}
\]
系数化为 \(1\) 得:
\[S=2 \left( \frac{1}{2}-\frac{1}{2^{n+1}} \right)=1 - \frac{1}{2^n}
\]
我们运用刚刚的构造策略:
\[\begin{align*}
\frac{1}{2^n} &= \frac{1}{2^{n-1}} - \frac{1}{2^n} \\
\frac{1}{2^{n-1}} &= \frac{1}{2^{n-2}} - \frac{1}{2^{n-1}} \\\cdots \\\frac{1}{2} &= 1 - \frac{1}{2}\end{align*}
\]
所以最后只剩 \(1\) 和 \(-\frac{1}{2^n}\),即:
\[\frac{1}{2}+\frac{1}{2^2}+\frac{1}{2^3}+ \cdots +\frac{1}{2^n}=1 - \frac{1}{2^n}
\]
我们可知裂项求和公式:
\[\frac{1}{1 \times 2} + \frac{1}{2 \times 3} + \cdots \frac{1}{n(n+1)}= \left( 1-\frac{1}{2} \right) + \left( \frac{1}{2}-\frac{1}{3} \right) + \cdots \left( \frac{1}{n}-\frac{1}{n+1} \right)=1-\frac{1}{n+1}=\frac{n}{n+1}
\]
【例 2】求:
\[\frac{1}{1 \times 2 \times 3}+\frac{1}{2 \times 3 \times 4} + \cdots +\frac{1}{n(n+1)(n+2)}
\]
有两种方法。
考虑通项 \(\frac{1}{n(n+1)(n+2)}\) 的构造。
【方法 1】
\[\frac{1}{n(n+1)(n+2)}=\frac{1}{n} \left( \frac{1}{(n+1)(n+2)}\right) = \frac{1}{n} \left( \frac{1}{(n+1)}-\frac{1}{(n+2)}\right)= \frac{1}{n(n+1)}-\frac{1}{n(n+2)}
\]
所以:
\[\begin{align*}
\frac{1}{1 \times 2 \times 3}+\frac{1}{2 \times 3 \times 4} + \cdots +\frac{1}{n(n+1)(n+2)} &= \frac{1}{1 \times 2} + \frac{1}{2 \times 3} + \cdots \frac{1}{n(n+1)} - \frac{1}{2} \left( \frac{1}{1 \times 3} + \frac{1}{2 \times 4} + \cdots \frac{1}{n(n+2)} \right)\\&= \left( 1-\frac{1}{2} \right) + \left( \frac{1}{2}-\frac{1}{3} \right) + \cdots \left( \frac{1}{n}-\frac{1}{n+1} \right) - \frac{1}{2} \left[\left( 1-\frac{1}{3} \right) + \left( \frac{1}{2}-\frac{1}{4} \right) + \cdots \left( \frac{1}{n}-\frac{1}{n+2} \right) \right] \\&= 1-\frac{1}{n+1}-\frac{1}{2} \left( 1+\frac{1}{2}-\frac{1}{n+1}-\frac{1}{n+2} \right)\\&= \frac{n(n+3)}{4(n+1)(n+2)}\end{align*}
\]
【方法 2】
\[\frac{1}{n(n+1)(n+2)}=\frac{1}{n+1} \left( \frac{1}{(n)(n+2)}\right)= \frac{1}{n+1} \cdot \frac{1}{2}\left( \frac{1}{(n)}-\frac{1}{(n+2)}\right)=\frac{1}{2}\left(\frac{1}{n(n+1)}-\frac{1}{(n+1)(n+2)} \right)
\]
所以:
\[\begin{align*}
\frac{1}{1 \times 2 \times 3}+\frac{1}{2 \times 3 \times 4} + \cdots +\frac{1}{n(n+1)(n+2)} &= \frac{1}{2} \left[ \left( \frac{1}{1 \times 2} - \frac{1}{2 \times 3}\right) + \left( \frac{1}{2 \times 3} - \frac{1}{3 \times 4}\right) + \cdots + \left( \frac{1}{n(n+1)} - \frac{1}{(n+1)(n+2)}\right) \right] \\&= \frac{1}{2} \left( \frac{1}{2} - \frac{1}{(n+1)(n+2)}\right)\\&= \frac{n(n+3)}{4(n+1)(n+2)}\end{align*}
\]
【例 3】求:
\[\frac{3}{1 \times 2 \times 3} + \frac{5}{2 \times 3 \times 4} + \cdots +\frac{2n+1}{n(n+1)(n+2)}
\]
同理,考虑 \(\frac{2n+1}{n(n+1)(n+2)}\) 的构造。
\[\frac{2n+1}{n(n+1)(n+2)}= \frac{1}{n+1} \left[ \frac{2n+1}{n(n+2)}\right]= \frac{1}{n+1} \left[ \frac{2}{(n+2)} + \frac{1}{n(n+2)}\right]=\frac{2}{(n+1)(n+2)}+\frac{1}{n(n+1)(n+2)}
\]
我们这时就将 【例 3】 转换成了 【例 2】 中的结论。
所以:
\[\begin{align*}
\frac{3}{1 \times 2 \times 3} + \frac{5}{2 \times 3 \times 4} + \cdots +\frac{2n+1}{n(n+1)(n+2)} &= 2 \left(\frac{1}{2} -\frac{1}{n+2} \right) + \frac{n(n+3)}{4(n+1)(n+2)}\\&= 1-\frac{2}{n+2}+ \frac{n(n+3)}{4(n+1)(n+2)}\\&= \frac{5^2+7n}{4(n+1)(n+2)}\\&= \frac{n(5n+7)}{4(n+1)(n+2)}\end{align*}
\]
实在不能展开了。。。。。